Her işletmenin teknik departmanı kullandıkları enerjinin kaliteli olmasını ister. Özellikle sanayi bölgesindeki kullanıcıların uygulayabilecekleri bir çok çözüm var. Kendi enerjilerini üretebilecekleri gibi aktif, pasif filtrelerle  verimlerini artırabilirler ancak  hayatımızı emanet ettiğimiz hastane, sağlık merkezleri, poliklinikler gibi tıbbi mahallerde durum bu kadar basit değil. Hastanelerin ameliyathane, yoğun bakım odaları, kalp katerizasyon odaları, prematüre bebek odaları, anjiyografik muayene odalarının enerji besleme ve dağıtımının yapılması, izlenmesi ve ölçülmesi sadece enerji kalitesi için değil, sürekliliği ve can güvenliği açısından önemlidir. Bu nedenle bu odaları nasıl enerjilendirmemiz gerekiyor, hangi ekipmanları kullanmalıyız, görelim;

Üniversitelerde TT ve TN sistemler hakkında bir çok şema, çizim ve yazı vardır ancak IT sistemler için bu kadar fazla ayrıntı bulunamamaktadır. ESN Enerji olarak “TS IEC 60364-7-710 BİNALARDA ELEKTRİK TESİSATI BÖLÜM 7-710 ÖZEL TESİSAT VEYA MAHALLER İÇİN ÖZELLİKLER – TIBBÎ MAHALLER” normuna uygun olarak imal edilen Alman menşeli ESA GRIMMA markasının Türkiye distribütörü olarak “IT sistem- Koruma ve güvenlik panosu” imalatı yapmaktayız. Başta belirtmiş olduğum enerji kalitesi konusuyla aynı paralellikte olan bu sistem hasta sağlığı ile doğrudan ilgilidir. Bu nedenle Ameliyathane, Yoğun bakım odaları gibi uygulanan tedavinin hasta ile doğrudan temas halinde olduğu ve enerjideki kesintinin yaşam tehlikesi oluşturabileceği yerlerde IT sistem kullanılmaktadır.TS IEC 61364-7-710 normuna göre yukarıda adı geçen mahallerde kullanılması zorunlu olan bu sistemler, hem hasta ve doktoru korumakta hem de bu odalarda kullanılan cihazların daha uzun ömürlü olmasına olanak sağlamaktadır. Böylece yüksek bedellerle alınmış tıbbi cihazların çok düşük bir altyapı masrafı ile daha güvenli bir enerji hattından beslenmesi gerçekleştirilmiş olur.

Hastane projelerinin önemi her geçen yıl artmaktadır, sağlık sektöründeki bilincin yerleşmesi, gerekli mevzuat ve yönetmeliklerle hastane elektrik tesisatının daha düzenli ve uygun hale getirilmesinin sağlanmasıyla günümüzde artık IT sistemin gerekliliğini daha az anlatır duruma geldik. Bununla beraber IT sistemi besleyen izolasyon trafolarının uluslararası standartlarda belirtilen koşullara uyması şarttır. Bazı önemli sorunları geçtiğimiz yıllarda maalesef yaşadık ve hem can kaybına hemde ciddi maddi zararlara neden olan problemlerle karşılaştık. Bu nedenle sistemde kullanılan izolasyon trafoları gerçekten olması gereken hassasiyete sahip mi, değil mi incelenmesi, sertifikaları alınmış teknik donanımı yüksek imalathanelerden çıkmış ürünlerin kullanılması gerekmektedir. Tıbbi mahallerde kullanılacak izolasyon trafoları TS EN 61558-2-15 normuna uygun imal edilmelidir. Bu norma haiz izolasyon trafolarının aynı zamanda özel cihazlarla izlenmesi gerekmektedir. TS EN 61557-9 normu bu izleme ve ölçmeyi yapacak özel donanım normudur. Gelişi güzel alınacak izolasyon trafoları ve IT sistem ölçme ve izleme ekipmanları hastaların can veya organ kayıplarına neden olabilir. En basit sorun olarak bahsetmek gerekirse tesisatta kalıcı hasarlar meydana getirebilir ve sonradan düzeltilmesi ilk kurulum masrafından çok daha fazlasına neden olabilir.

• Şimdi normlara uygun bir izolasyon izleme sistemini oluşturan cihazları daha yakından tanıyalım,
• Kesintisiz enerji hattı transferi yapan Transfer Ünitesi (Statik Transfer Switch)
• 60364-7-710 normuna uygun kontaktör ile transfer
• 0,5 ile 10KVA arasında Tıbbi İzolasyon trafosu (EN 61558-2-15 normuna uygun)
•  İzolasyon Yük ve Sıcaklık izleme cihazı (EN 61557-8’e uygun)
• Alarm Anonsiyatörü (EN 61557-8’e uygun)
• Tıbbi sistem için özel imal edilen Akım Trafosu

Tüm bu cihazlar pano içerisine monte edilerek bir bütün halde odaya en yakın, steril olmayan alana konulmaktadır.

TS IEC 60364-7-710 standırdında sistemin herhangi bir nedenden dolayı hat kopmasına veya enerjinin çökmesi, gerilimin aşırı yükselmesi/düşmesi gibi nedenlerden dolayı enerjisiz kalmasına müsaade edilmemesi gerektiğini anlatmaktadır. Bu bahsi geçen güvenlikli hat ise ikinci bir kaynaktan gelmektedir. Öncelikli hat olarak UPS seçilmelidir, güvenlik hattı olarakda ikinci kaynak şebeke-generatör transfer panosundan gelen hat olacaktır. Oda başında iki hattan birinde oluşacak herhangi bir problemde transferin Kesintisiz olarak gerçekleştirilmesi gerekir. Yani ameliyathane, yoğun bakım odaları, anjiyografik muayene odaları gibi kritik yerlerde kullanılan mikroişlemci kontrollü cihazların bu transfer süresini algılamaması gerekmektedir. Buda Statik Transfer Switch kullanılmasıyla mümkündür. Statik transfer switch maksimum 5ms lik transfer süresiyle mahal içerisinde enerji kesintisinin algılanmamasını, operasyonun kesilmeden sürekliliğinin sağlanmasını, panik yaşanmamasını ve elbetteki kullanılan yüzbinlerce dolarlık cihazların bu kesintileri algılamamasından ötürü ömürlerini arttırmasını sağlamaktadır.

Sistem odanın gücüne göre uygun olan izolasyon tarafosuyla sistemi hastane tesisatından izole ederek oda dışından gelecek olumsuzlukları engellemekte, içinde bulunan ısı sensörleri ile izleme cihazına sıcaklığı hakkında bilgi vermektedir, ayrıca izleme cihazı odanın izolasyon direnci hakkında bilgi almakta hemde akım trafosundan odanın yük akımı değerinide ölçerek LCD ekranı üzerinden bilgi vermektedir. Aldığı bilgileri alarm anonsiyatörü ile haberleşerek sesli ve görsel olarak alarm halinde oda içerine uyarı vermektedir. Alarm anonsiyatörü mahal içerisinde İzolasyon trafosunun aşırı akımı, aşırı sıcaklığı ve sistemin izolasyon direnç seviyesini –Türkçe ifadelerle- göstermektedir. Ayrıca merkezi bir yerden (hemşire odası veya teknik personel odası) sistemler haberleştirilerek izlenmesi sağlanmaktadır.

Bu çalışma şeklinin daha detaylı bir yapısı daha vardır. “Hata Tespit ve İzleme Sistemi”. Ana prensip olarak IT sistemle aynıdır, sistemin en önemli avantajı, hangi linye de hata olduğunu teknik personele bildirmesidir. Böylece panoda veya tesistta hatanın hangi linyede olduğunu bulma ve sorunu çözme süresi büyük ölçüde azalmış olur.

ESN Enerji olarak yurt içi ve yurt dışı projelerimizde sistem satışlarımız devam etmektedir. İzolasyon trafosunu, panoyu ve pano iç bağlantı montajını 4.000m² kapalı alanlı imalat alanımızda gerçekleştirmekteyiz. Bu bize hem hız, hemde projelere göre esnek çözümler bulmamız da kolaylık sağlamaktadır. Türkiye ve yurt dışı servis ağımızla, imalattaki hizmetimiz birleşince müşteri memnuniyetide beraberinde oluşmaktadır.

İzole güç sisteminin sesli ve görsel uyarı veren elemanı olan Alarm Anonsiyatörü mahal içerisinde uygun bir yere duvara gömme veya sıva üstü olarak monte edilebilir. Eğer oda ameliyathane ise “Ameliyathane Kontrol Panosuna” monte edilmektedir. Ameliyathane içerisindeki kontrol ve izlemelerin toplu olarak bir yerden izlenmesi göze hoş gelen, düzenli bir panoda yani ameliyathane kontrol panosunda yapılmaktadır. Pano üzerindeki dokunmatik tuş takımı ile aydınlatma, negatoskop, müzik yayın sistemi, klimalar vb  gibi üniteleri kumanda edebilir,  oda sıcaklığı, nem, oda fark basıncı ve hepa filtrelerin kirliliğini LCD ekran üzerinden izleyebilirsiniz. Ameliyathane kontrol panosu paslanmaz çelik yüzey üzerine monte edilmiş dokunmatik tuş takımları ile  kontrol edilmektedir. Birden fazla seçenekle özel imalatlar yapabilmekteyiz. 19 dokunmatik ekran, membran butonlu kontrol paneli gibi opsiyonel çalışmalarda yapabilmekteyiz.

İZOLASYON TRAFOSU

İzolasyon trafosu izoleli şebekelerin ana elemanıdır. İzolasyon trafosu sayesinde beslenecek olan oda topraklı şebekeden izole edilir. Bu sayede oda içerisinde dolaşan kaçak akım mA’ler seviyesinden µA’ler seviyesine çekilir. Ayrıca ilk faz-toprak kısa devresinde elektrik kesintisi yaşanmayacak olması bir diğer avantajdır. Hastanelerde kritik bölgeleri besleyen izolasyon trafosunun sahip olması gereken en önemli elektriksel özellikler aşağıda belirtilmiştir.

•  Trafonun nominal gücü maksimum 10 kVA olmalıdır.
• Kısa devre gerilimi Uk < % 3 koşulunu sağlamalıdır.
• Yüksüz durumdaki akımı Io < % 3 koşulunu sağlamalıdır.
• Başlangıç akımı nominal akımın 8 katından küçük olmalıdır.

ILT-107-V.4 izoleli şebekelerde elektriksel kontrol için üretilmiş çok fonksiyonlu bir cihazdır. ILT-107-V.4 ile IT sistemde ölçebileceğiniz değerler şunlardır:

• Monofaze veya trifaze 230 VAC IT sistemin izolasyon direnci ( 50…500kΩ ) ,
•  24 V AC IT sistemin izolasyon direnci ( 1 veya 2 faz devreli OP lambaları) (100…500kΩ),
•  Maksimum 10 kVA gücünde monofaze veya trifaze izolasyon trafosunun yük akımını   ( 5…50 A),
•  Trafo sıcaklığı.
•  Pano iç bağlantı hataları

ALARM ANONSİYATÖRÜ ( ALARM GÖSTERGE PANELİ-BMTI1 VEYA BMTI4-5)

İzleme cihazından aldığı bilgiyi, Grup-2 odası içerisinde sesli ve görsel olarak uyarı veren cihazdır. Bu ünite tıbbi alanlarda kullanılan IT sistemlerin işletme ve hata sinyallerini uzaktan izlemek amacıyla kullanılır. Antibaktariyel yüzeye sahiptir.

Alarm anonsiyatörü; IT sistem dağıtım panosuna montajı yapılan İzolasyon İzleme Cihazı ile seri haberleşme hattı üzerinden bağlanabilmekte ve istendiği taktirde 1-7 sisteme kadar merkezi bir noktadan bilgiler alabilmektedir.